انصاف آنلاین

قرارداد خرید کالا یکی از انواع مهم نمونه قرارداد است. دهکده جهانی به دلیل ارتباطات پیچیده و گسترده‌ای شکل گرفت که نیازمند مبادلات گوناگون است. یکی از انواع قدیمی این مبادلات، همین قرارداد است. این مبادله ابتدا به شکل تهاتری (معاوضه کالا با کالای دیگر) انجام می‌شد و به مرور زمان این قرارداد که اساسی‌ترین نیازهای افراد را برطرف می‌کرد تکامل یافت، به شکلی که امروزه دراین قرارداد، بحث‌های گوناگونی مانند بیمه و شرایط عمومی قرارداد مطرح می‌شود.

این قرارداد، دو طرف معامله را در شرایط منصفانه‌تری قرار خواهد داد. علاوه بر مباحث بیمه و شرایط عمومی حاکم بر معامله که از توافق طرفین حاصل می‌شود، طرز نوشتن قرارداد خرید کالا در معاملات، اهمیت بالایی دارد زیرا در معاملاتی مانند این قرارداد، دو طرف کاملا ملزم به رعایت ماده‌های معامله هستند و انجام عملی برخلاف آنچه در متن قرارداد ذکر شده است، می‌تواند باعث فسخ یا ضرورت جبران خسارت شود.

نوع قرارداد خرید کالا و شرایط قانونی صحت آن

این قرارداد، از جمله عقودی است که خریدار یا فروشنده حق فسخ آن را ندارد، مگر اینکه در شرایط عمومی قرارداد خرید کالا مواردی را پیش بینی کنند یا قانون اجازه فسخ را به طرفین بدهد.

برای مثال؛ نمونه ی قرارداد خرید کالا را در حالتی در نظر بگیرید که فروشنده در متن آن شرط می‌کند اگر خریدار تمام بها را طبق توافق انجام شده در قرارداد پرداخت نکند، حق فسخ خواهد داشت. به این گونه عقود، عقد لازم می‌گویند؛ یعنی عقدی که هیچکدام از طرفین حق فسخ آن را ندارند مگر در شرایطی که قانون تعیین کرده است.

یکی دیگر از مواردی که می‌تواند بر این قرارداد تاثیرگذار باشد، عدم توجه به رعایت شرایط قانونی صحت معاملات است که در قانون مدنی به آن اشاره شده است.

شرایط صحت متن قرارداد خرید کالا

در این بخش، شرایط عمومی این قرارداد و سایر قراردادها را بررسی می‌کنیم:

قصد و رضای طرفین

این شرط به آن معنی است که برای تنظیم قرارداد، هر دو طرف باید قصد بیع داشته باشند. تفاوت در قصد طرفین موجب می‌شود که یکی از شروط اساسی قانون برای صحت قرارداد نقض شود. البته قصد و رضایت طرفین بر انعقاد قرارداد به این معنی نیست که حتما باید رضایت و میل آن‌ها بر زبان جاری شود؛ بلکه اگر شخص با ایما و اشاره نیز، نیت و قصد خود به انعقاد قرارداد نشان دهد، کافی است.

اهلیت طرفین

در خصوص این نکته باید ابتدا اهلیت را از نظر حقوقی تعریف کنیم. اهلیت به معنای شایستگی افراد برای دارا شدن حق و تکلیف است. در واقع، صلاحیت افراد برای تنظیم فرم خام قرارداد خرید کالا و بهره مند شدن از منافع قرارداد، کاملا با اهلیت افراد در ارتباط است. بنابر آنچه گفته شد افرادی که توانایی اداره امور مالی خود را ندارند از امضای این قرارداد و امضای سایر عقود منع شده‌اند.

موضوع معین که مورد معامله باشد

در این قرارداد، حتما مشخصات دقیق کالای مورد معامله را بنویسید. بنابراین باید وصف، جنس و مقدار کالا در فرم قرارداد خرید کالا نوشته شود، برای مثال، 5 کیلوگرم (مقدار) گردو (جنس) همدان (وصف).

مشروعیت جهت معامله

در این قرارداد، حتما به این نکته توجه کنید که کالا باید مالیت داشته باشد؛ یعنی باید کالایی باشد که ارزشمند و قابل داد و ستد باشد. بنابر شرط گفته شده باید توضیح داده شود که ملاک ارزشمند بودن یک کالا آن است که قانون و شرع آن را ارزشمند بدانند. به همین جهت است که معامله مواد مخدر و مشروبات الکلی پذیرفته شده نیست. از طرف دیگر، این قرارداد، مخصوص کالاهایی است که قابلیت داد و ستد دارند، برای مثال خورشید یا هوا ارزشمند هستند اما قابلیت داد و ستد ندارند.

از سوی دیگر، این قرارداد، یک بیع است؛ به این معنی که خریدار و فروشنده تصمیم به مبادله چیزی دارند و در عوض آن کالا، خریدار به فروشنده ثمن مورد نظر را پرداخت می‌کند. فرمت قرارداد خرید کالا به طور کامل در قانون پیش‌بینی شده است. به بیان دقیق‌تر، جهت انعقاد این قرارداد، رعایت پیش نیازهای قانونی ضروری است. البته در این قرارداد، امکان تراضی و توافق افراد نیز وجود دارد، ولی این توافق نباید خارج از چارچوب قانونی انجام شود.

فرمت قرارداد خرید کالا در قانون

قالب و شکل کلی فرم خام قرارداد خرید کالا را می‌توانیم به صورت زیر بررسی کنیم:

معرفی طرفین قرارداد خرید کالا

در این قسمت، مشخصاتی که برای شناسایی طرفین قرارداد لازم است مانند نام و نام‌خانوادگی طرفین، نام پدر، شماره شناسنامه، شماره ملی، نشانی و تلفن نوشته می‌شود. توجه کنید که اگر فرد دیگری به نمایندگی از شما عمل معامله را انجام می‌دهد در متن قرارداد خرید کالا حتماً این نکته نوشته خواهد شد.

اگر طرفین یا یکی از آن‌ها، شخص حقوقی (شرکت یا اداره) باشد، باید نام شرکت، شماره ثبت، شماره اقتصادی، نشانی، تلفن، نام نماینده امضا کننده قرارداد و سمت ایشان در قرارداد نوشته شود.

موضوع قرارداد خرید کالا

در این قسمت نام کالا، تعداد، رنگ، جنس، وصف و سایر مشخصاتی که سبب تمایز آن کالای خاص از سایر کالاهای مشابه است، نوشته می‌شود. نحوه تنظیم قرارداد خرید کالا در این قسمت به این صورت است که حتما باید مشخصات دقیق کالا را در بخش موضوع قرارداد وارد کنید، این عمل از بسیاری از اختلافات بعدی جلوگیری خواهد کرد.

ثمن معامله و نحوه پرداخت در قرارداد خرید کالا

نحوه پرداخت ثمن معامله در این قرارداد، با دقت و با جزییات نوشته ‌می‌شود. ثمن مورد معامله می‌تواند به اشکال گوناگونی پرداخت شود. به نحوه تنظیم متن قرارداد در این قسمت، بسیار توجه کنید؛ زیرا اگر در فرم قرارداد خرید، شیوه و زمان پرداخت مشخص شود خریدار موظف است به آن عمل کند و در صورت تخلف، فروشنده حق فسخ و یا مطالبه جبران خسارت خواهد داشت.

انواع عقد بیع از نظر تسلیم ثمن و مبیع

1. بیع نقد: زمانی قرارداد به صورت نقد انجام می‌شود که کالا و بهای آن هر دو در زمان حال تسلیم و پرداخت شوند.
2. بیع نسیه: اگر کالا در زمان حال تسلیم خریدار شود و بهای آن در زمان آینده پرداخت شود، آن قرارداد، بیع نسیه نام دارد. تعداد اقساط و تاریخ پرداخت آن‌ها در متن قرارداد خرید ذکر می‌شود.
3. بیع سَلَم یا سَلَف: اگر در قرارداد نوشته شود که خریدار ثمن را نقد و در زمان حال پرداخت می‌کند اما کالا را در آینده تحویل خواهد گرفت، آن قرارداد، بیع سلم یا سلف است، مثل پیش خرید محصولات یک سال آینده کارگاه نجاری.
4. بیع کالی به کالی: اگر در شرایط عمومی قرارداد خرید کالا نوشته شود که بها و کالا هر دو بعد از عقد بیع پرداخت و تسلیم می‌شود آن قرارداد، بیع کالی به کالی است؛ مانند خرید محصول عسل یک کارگاه پرورش زنبور پس از پنج ماه از تاریخ امضای قرارداد، که کالا و ثمن هر دو، پنج ماه پس از نوشتن قرارداد تسلیم و پرداخت می‌شوند.

پیشنهاد ما

شما می‌توانید وظیفه تنظیم قرارداد خود را به ما بسپارید. برای ثبت درخواست تنظیم قرارداد اینجا بزنید.

 

منبع : قرارداد خرید کالا